Peygamber göndermek Allah için bir görev ve zorunluluk olmadığı gibi, kitaplar indirmekte bir görev ve zorunluluk değildir. Fakat insanların peygamberlere ve kitaplara ihtiyacının bulunduğu göz önüne alınırsa, bu ihtiyacı en iyi bilen yüce Allah’ın, insanların ihtiyacını gidermek üzere adaleti ve hikmeti gereği peygamber gönderdiğini ve kitaplar indirdiğini söylemek mümkündür. Gerçi insan yaratılırken bir takım yeteneklerle donatılmıştır. Bu yetenekler sayesinde insan kendi gayretiyle, kendisi, çevresi ve diğer yaratıklar hakkında bazı bilgiler edinebilir, bir takım gerçekleri kavrayabilir. Fakat bunlar sınırlı ve kendi gücü oranındadır. İnsanın hem gücünü aşan ve yeterli olmadığı hususlarda hem de gücünün yettiği fakat yanılma ve bocalama İhtimali bulunan konularda ilahi yardıma, vahye ve kutsal kitaba olan ihtiyacı ortadadır. İnsanın bu ihtiyacını en iyi bilen Allah, kuluna bir ikram ve lütuf olarak peygamberleri aracılığıyla kitaplar indirmiş ve yol göstermiştir. İlahi kitaplar indirildiği Ümmet için Allah’ın hükümlerinin açıklandığı ilk kaynaktır. Dinin inanç esasları, ameli ( ibadet ve muamelelerle ilgili) Ve ahlaki hükümleri, farz ve Haramlar, hatta bazı estetik (bediî) değerler kitap ile belirlenir.

İlahi kitap, insanlar arasındaki anlaşılmazlıkları gidermek, onlara bir tek yaratıcının yaratıkları olduğunu hatırlatmak, ancak ona kulluk ederek onun gösterdiği yolda birleşmelerini sağlamak amacını taşır.

İlahi kitaplar peygamberlerden sonra dinin temel prensiplerini ve hedeflerini, bid’atçi, sapkın ve inkarcılara karşı korurlar. Bir kitabın Ümmet içinde varlığını koruması, bir bakıma onu getiren peygamberin o Ümmet içinde yaşamaya devam etmesi demektir. Peygamberler beşerdirler, ölüler; onların mesajlarını ve dinin gerçeklerini kapsayan ilahi kitaplar ise böyle olmayıp, peygamberlerden sonra da varlıklarını sürdürürler. Ayrıca kitaplar, peygamberlerin davet ve elçiliğinin yayılma ve etki aracıdır. Her kitabın bir peygamberle gönderilmesi, bu kitaplardaki emir ve yasakların uygulanabilir olduğunu gösterir.

İlahi kitaplar doğrudan Allah katından gelir. Bu bakımdan hem söz, hem de mana açısından Allah kelamıdır. Hedefi, insanı sapkınlıktan kurtarmak, hidayete, iyiliğe, aydınlığa çıkarmak ve sonunda iki dünyada da mutlu kılmaktır.

KAYNAKÇA

Kılavuz, A. S. (2017). Ana Hatlarıyla İslam Akaidi ve Kelam'a Giriş. İstanbul: Ensar Yayınları.